Αν παρατηρήσουμε τον ουρανό μια ξάστερη βραδιά είτε με τηλεσκόπιο είτε πιο σπάνια με γυμνό μάτι μπορούμε να διακρίνουμε διάφορα νέφη μεσοαστρικής ύλης. Τα νεφελώματα χωρίζονται σε δύο είδη στα σκοτεινά και στα φωτεινά νεφελώματα. 

Με τον όρο φωτεινά νεφελώματα εννοούμε τα νεφελώματα τα οποία ανακλούν ή και διαχέουν το φως των αστεριών. Γι' αυτό το λόγο λέγονται και νεφελώματα ανακλάσεως.

Νεφελώματα εκπομπής εκπέμπουν τη δική τους ακτινοβολία η οποία οφείλεται στη διέργεση που προκαλούν οι γειτονικοί λαμπροί αστέρες (πχ. Το νεφέλωμα του Ωρίωνα).

Η πρώτη κατηγορία είναι τα σκοτεινά νεφελώματα. Με τον όρο σκοτεινά νεφελώματα εννοούμε τα νεφελώματα εκείνα που δεν συνοδεύονται από αστέρες ή εκείνα που έχουν την ιδιότητα να απορροφούν το φως των αστεριών που βρίσκονται από πίσω τους με αποτέλεσμα να μην είναι ορατά για το ανθρώπινο μάτι. Ωστόσο η ακτινοβολία που απορροφούν τα σκοτεινά νεφελώματα δεν είναι ομοιόμορφη (ποσοτικά) για όλα τα μήκη κύματος του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος. Συγκεκριμένα όσο το μήκος κύματος μικραίνει τόσο η "απορροφητική" ικανότητα του νεφελώματος μεγαλώνει. Εκμεταλευόμενοι αυτό το γεγονός χρησιμοποιούμε φωτογραφικές πλάκες ευαίσθητες στην ερυθρή ή στην υπέρυθρη ακτινοβολία (δηλαδή μεγάλα μήκη κύματος) και έτσι ανιχνεύουμε την ύπαρξη των αστεριών που βρίσκονται πίσω από τα σκοτεινά νεφελώματα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα σκοτεινού νεφελώματος είναι το νεφέλωμα της Κεφαλής του Ίππου στον αστερισμό του Ωρίωνα.

Τρίτη και τελευταία κατηγορία είναι τα πλανητικά νεφελώματα. Πέρα από το όνομά τους δεν έχουν καμία απολύτως σχέση με πλανήτες. Τα νεφελώματα αυτού του είδους σχηματίζονται από το θάνατο αστέρων. Δημιουργούνται από μια ισχυρή έκρηξη των εξωτερικών στρωμάτων των αστέρων οι οποίοι βρίσκονται στο κέντρο αυτών των νεφελωμάτων.

5 από τα πιο εντυπωσιακά νεφελώματα

Eagle Nebula (M16) Απόσταση 7000 ε.φ. Διάμετρος 60 ε.φ.

Horsehead Nebula Απόσταση 1500 ε.φ. Διάμετρος 7 ε.φ.

Ring Nebula (M57) Απόσταση 2500 ε.φ. Διάμετρος 2,6 ε.φ.